Dalam dunia keilmuan Islam, syair dan puisi telah lama menjadi medium penting untuk menyampaikan ilmu, terutamanya dalam bidang tatabahasa Arab (nahu dan saraf). Salah satu karya agung yang terkenal dalam bidang ini ialah Alfiyah Ibn Malik, atau lebih dikenali sebagai Kata-Kata Alfiyah. Karya ini bukan sekadar puisi, tetapi merupakan ringkasan padat ilmu nahu Arab yang disusun dalam bentuk seribu bait syair yang memudahkan hafalan dan penghayatan.
Apa Itu Alfiyah?
Kata "Alfiyah" berasal daripada perkataan Arab "alf", yang bermaksud "seribu". Maka, Alfiyah merujuk kepada seribu bait syair yang terkandung dalam karya tersebut. Pengarangnya, Ibnu Malik, merupakan seorang ulama dan ahli bahasa Arab yang tersohor pada abad ke-13 Masihi. Beliau menyusun ilmu nahu dalam bentuk syair supaya mudah dihafal oleh para pelajar dan penuntut ilmu.
Keistimewaan Kata-Kata Alfiyah
-
Ketinggian Bahasa: Setiap bait dalam Alfiyah dipenuhi dengan ungkapan yang tinggi nilainya dari sudut linguistik dan retorik. Ini menjadikan karya ini bukan sahaja ilmiah tetapi juga indah dari segi sastera.
-
Padat dengan Ilmu: Dalam satu bait sahaja, Ibnu Malik mampu menyampaikan hukum-hukum nahu yang luas dan kompleks.
-
Mudah Diingati: Struktur bait syair menjadikannya lebih mudah dihafal oleh pelajar tradisional, terutamanya di pondok-pondok pengajian dan madrasah.
-
Digunakan di Seluruh Dunia Islam: Hingga ke hari ini, Alfiyah Ibn Malik masih dipelajari di institusi pengajian Islam di Timur Tengah, Afrika Utara, Nusantara dan seluruh dunia Islam.
Contoh Kata-Kata Alfiyah:
Contoh bait terkenal dalam Alfiyah ialah:
"Kalāmuna lafẓun murakkabun mufīdun wādi‘un"
(Kalam kita adalah lafaz yang tersusun, memberi faedah dan berdasarkan kepada penetapan)
Bait ini menjelaskan definisi asas bagi kalimah dalam nahu Arab. Ia merupakan asas penting bagi sesiapa yang ingin memahami struktur ayat dalam bahasa Arab.
Penutup
Kata-kata Alfiyah bukan sekadar syair, tetapi merupakan khazanah ilmu yang amat berharga. Ia menggabungkan seni bahasa dengan ketepatan ilmu yang tinggi. Mempelajarinya bukan sahaja membuka jalan untuk menguasai bahasa Arab dengan lebih mendalam, tetapi juga memberi peluang untuk menghayati keindahan warisan keilmuan Islam yang telah berusia ratusan tahun.
============================
LAGI PROMO
Nadzom Alfiyah TerjemahTerjemah Talim Mutaalim
Terjemah Safinah
Terjemah Riyadush Sholihin
Terjemah Bidayatul Hidayah
==========================
